Μόλις μαθεύτnκε: Ο πραγματικός λόγος που γλίτωνε τόσα χρόνια τη σύλλnψn η Μουρτζούκου

Τα ερωτήματα που προκύπτουν από την υπόθεση είναι πολλά και αναπάντητα. Ήδη από τον Οκτώβριο του 2023 υπήρχαν υπόνοιες για εμπλοκή της Μουρτζούκου σε ύποπτους θανάτους βρεφών, με την αστυνομία να ασχολείται με την υπόθεση. Ωστόσο, τέσσερα λανθασμένα ιατροδικαστικά πορίσματα από τρεις διαφορετικές υπηρεσίες της χώρας καθυστέρησαν δραματικά τη σύλληψή της για σχεδόν δύο χρόνια.

Η Μουρτζούκου φέρεται να εκμεταλλεύτηκε τα υποκείμενα προβλήματα υγείας των παιδιών -όπως πνευμονίες ή χρόνιες παθήσεις- για να καλύψει τις εγκληματικές της ενέργειες. Οι θάνατοι αποδίδονταν συστηματικά σε «παθολογικά αίτια», με τους ιατροδικαστές να μην προχωρούν σε επαρκώς ενδελεχείς εξετάσεις. Χρησιμοποιώντας μέθοδο ασφυξίας με μαξιλάρι, δεν άφηνε εμφανή ίχνη, ενώ και οι ιστοπαθολογικές εξετάσεις δεν παρείχαν σαφή ευρήματα.

Το μεγαλύτερο ερώτημα παραμένει γιατί οι Αρχές δεν κινητοποιήθηκαν πιο έγκαιρα. Τον Οκτώβριο του 2023 ήταν ήδη γνωστοί οι θάνατοι των δύο παιδιών της, ενώ υπήρχε καταγεγραμμένη αναφορά για τον θάνατο της αδελφής της το 2014, ώστε να εξεταστεί ενδεχόμενο κληρονομικού νοσήματος. Ωστόσο, η αστυνομία ανέθεσε την υπόθεση σε τοπικό τμήμα στην Αθήνα, χωρίς να υπάρξει επέμβαση από πιο εξειδικευμένη υπηρεσία. Μάλιστα, μία ιατρός του Παίδων που είχε κληθεί να καταθέσει δεν εξετάστηκε ποτέ, ενώ ο φάκελος έκλεισε τυπικά με πόρισμα που απέδιδε τον θάνατο του δεύτερου παιδιού της σε επιληπτικές κρίσεις.

Ο ιατροδικαστής που υπέγραψε το σχετικό έγγραφο είχε αναφέρει κάποιες ενδείξεις υποξίας, ωστόσο δεν είχε επαρκή ενημέρωση για την παρουσία ή όχι της 25χρονης μητέρας στον θάλαμο, ούτε είχε ενημερωθεί για περίεργες συμπεριφορές από πλευράς της. Η υπόθεση τότε τέθηκε στο αρχείο.

Το νήμα άρχισε να ξετυλίγεται εκ νέου το φθινόπωρο του 2024, όταν η εκπομπή «Φως στο Τούνελ» αποκάλυψε νέες καταγγελίες συγγενών του 15μηνου Παναγιώτη, ο οποίος είχε αποβιώσει στις αρχές Αυγούστου στο σπίτι της οικογένειας στην Αμαλιάδα, με μόνη παρούσα την Μουρτζούκου. Παράλληλα, τέθηκε στο μικροσκόπιο και ο θάνατος του 6μηνου βρέφους της φίλης και κουμπάρας της, το οποίο επίσης της είχε εμπιστευτεί για φύλαξη. Και εκεί ο θάνατος είχε αποδοθεί – εσφαλμένα – σε παθολογικά αίτια από την ιατροδικαστική υπηρεσία Πάτρας.

Αυτές οι πέντε περιπτώσεις αποτέλεσαν το έναυσμα για τη μεγάλη έρευνα που ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2024 από τις δικαστικές αρχές και την ΕΛΑΣ. Ζητήθηκε η επανεξέταση των ιατροδικαστικών πορισμάτων, ελήφθησαν 83 καταθέσεις από συγγενείς θυμάτων, ιατρούς και νοσηλευτές, και δόθηκε εντολή για ενδελεχή επανεκτίμηση όλων των δεδομένων.

Πώς απέφυγε τη σύλληψη

Ο πραγματικός λόγος που η Ειρήνη Μουρτζούκου κατάφερε να αποφεύγει τη σύλληψη για περισσότερα από 11 χρόνια, παρότι είχε εμπλακεί σε αλλεπάλληλους θανάτους βρεφών, δεν είναι μόνο ένας, αλλά ο πιο κρίσιμος και καθοριστικός ήταν οι αλλεπάλληλες ιατροδικαστικές αστοχίες και η διαχρονική υποβάθμιση των ερευνών από τις Αρχές.

Λάθη και παραλείψεις των ιατροδικαστών:

• Οι ιατροδικαστικές εκθέσεις που συντάχθηκαν για κάθε θάνατο απέδιδαν τα αίτια σε «παθολογικά προβλήματα», όπως επιληψία, πνευμονία, υποσιτισμός ή γενετική ευαλωτότητα.
• Πολλές φορές δεν εντοπίστηκαν σημάδια ασφυξίας, επειδή η Μουρτζούκου φέρεται να χρησιμοποιούσε μέθοδο χωρίς εμφανή τραύματα (π.χ. με μαξιλάρι).
• Οι παθολογοανατομικές εξετάσεις δεν ανέδειξαν σαφείς ενδείξεις εγκληματικής ενέργειας – είτε λόγω ελλιπούς δείγματος είτε επιφανειακής εξέτασης.

Ο πραγματικός λόγος που η Ειρήνη Μουρτζούκου διέφευγε τη σύλληψη ήταν ένας συνδυασμός θεσμικής αποτυχίας:

• Λανθασμένα ιατροδικαστικά πορίσματα,
• αστυνομικές παραλείψεις,
• μη συντονισμένη έρευνα,
• και μια κοινωνική εικόνα που δεν προξενούσε υποψίες.

Η περίπτωση της Ειρήνης Μουρτζούκου, πέρα από την αδιανόητη φρίκη των εγκλημάτων της, αποκαλύπτει και ένα επικίνδυνο κενό στους θεσμούς προστασίας των ευάλωτων. Ένα κενό που επέτρεψε σε μια κατά συρροή δολοφόνο να μείνει ασύλληπτη για περισσότερο από δέκα χρόνια.