«Βόμβα» στα Κατεχόμενα με τα στρατεύματα της Τουρκίας – Τι θέλουν οι ΗΠΑ

ΗΠΑ – Τουρκία: Σενάρια για αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο προκαλούν αναταράξεις

Έντονες αντιδράσεις προκάλεσε στην Τουρκία η διαρροή πληροφοριών για μια πιθανή πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ που αφορά σταδιακή απομάκρυνση των τουρκικών στρατευμάτων από το ψευδοκράτος, με αντάλλαγμα συμφωνίες σε τομείς άμυνας και ενέργειας. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Washington Examiner, που επικαλείται η Political και ο δημοσιογράφος Γιώργος Σ. Σκορδίλης, η Ουάσιγκτον εξετάζει τρόπους να επανεκκινήσει τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, στο πλαίσιο ενός νέου γεωπολιτικού σχεδίου συνεργασίας με την Άγκυρα.

Αμερικανικές πρωτοβουλίες και γεωπολιτικά δεδομένα

Η αμερικανική πλευρά φέρεται να επιδιώκει ενεργότερη εμπλοκή στην Ανατολική Μεσόγειο, αξιοποιώντας τη συνεργασία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και την εξέλιξη των ενεργειακών σχεδίων στην περιοχή. Οι ΗΠΑ εμφανίζονται διατεθειμένες να προωθήσουν ένα «πακέτο ανταλλαγών», με στόχο την αποκατάσταση της σταθερότητας και τη βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία, χωρίς ωστόσο να υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση από καμία πλευρά.

Στην Τουρκία, πολιτικά στελέχη και αναλυτές χαρακτηρίζουν το σενάριο «μη ρεαλιστικό», υποστηρίζοντας ότι η παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο αποτελεί “κόκκινη γραμμή” για την τουρκική ηγεσία και ένα ανυποχώρητο ζήτημα εθνικής ασφάλειας. Η Άγκυρα εκτιμά πως μια τέτοια πρόταση ενδέχεται να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης από την Ουάσιγκτον, σε μια περίοδο όπου οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται σε λεπτή ισορροπία.

Επιφυλακτική αισιοδοξία στη Λευκωσία

Στην Κύπρο, η κυβέρνηση τηρεί στάση αναμονής. Η Λευκωσία αναγνωρίζει ότι μια ενδεχόμενη συζήτηση για μείωση των τουρκικών δυνάμεων θα αποτελούσε σημαντική μεταβολή του σημερινού στάτους κβο, ωστόσο δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις για συγκεκριμένη πρόταση ή σαφές χρονοδιάγραμμα. Οι κυπριακές αρχές εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία, επισημαίνοντας ότι κάθε σοβαρή πρωτοβουλία θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και να λαμβάνει υπόψη τα ζητήματα των εγγυήσεων, της πολιτικής ισότητας και της ασφάλειας στο νησί.

Οι αναλύσεις των Ελλήνων διπλωματών

Ο πρέσβης επί τιμή Δημήτρης Ηλιόπουλος, μιλώντας στην Ρ, σημείωσε πως η δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ενίσχυσε την τάση των ΗΠΑ να προωθούν επιθετικά τα γεωστρατηγικά και οικονομικά τους συμφέροντα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας. Όπως τόνισε, «η Ουάσιγκτον θα εντείνει τις πιέσεις προς όλες τις εμπλεκόμενες χώρες, ώστε τα σχέδιά της να υλοποιηθούν χωρίς εμπόδια από περιφερειακές αντιπαραθέσεις», κάτι που, όπως αναφέρει, προκαλεί εύλογες αντιδράσεις σε χώρες όπως η Τουρκία.

Από την πλευρά του, ο πρέσβης ετ Περικλής Νεάρχου επεσήμανε ότι η σημερινή τουρκική πολιτική ανησυχεί το Ισραήλ, το οποίο βλέπει στην Άγκυρα «μια νέα, εν δυνάμει απειλή, ανάλογη με εκείνη του Ιράν». Υπογράμμισε πως η τουρκική στρατιωτική παρουσία στην Κύπρο —με εγκαταστάσεις ραντάρ, πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών— αλλάζει τα δεδομένα ασφαλείας στην περιοχή και ενισχύει τη σημασία της συμμαχίας Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ στο σχήμα 3+1.

Ο κ. Νεάρχου χαρακτήρισε μια πιθανή αμερικανική πρωτοβουλία ως ευκαιρία για «απεγκλωβισμό από τη σημερινή επικίνδυνη και ατελέσφορη πολιτική», θεωρώντας ότι η νέα θεώρηση του Κυπριακού από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια διαφορετική, πιο ρεαλιστική στρατηγική.

Η εξέλιξη της υπόθεσης αναμένεται να κριθεί από τις επαφές των επόμενων εβδομάδων, καθώς το ζήτημα της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων εξακολουθεί να αποτελεί τον πυρήνα του Κυπριακού προβλήματος και σημείο τριβής σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο.

Πηγή