ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΙΔΗΣΗ ΣΟΚ

Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη οδηγήσει σε έντονη επιδείνωση των ακραίων καιρικών φαινομένων και ραγδαία άνοδο της στάθμης της θάλασσας, γεγονός που απειλεί άμεσα παράκτιες κοινότητες παγκοσμίως.

Ο πλανήτης κοντά στο κρίσιμο όριο

Σύμφωνα με τη νέα παγκόσμια αξιολόγηση για την υπερθέρμανση της Γης, περισσότεροι από 60 κορυφαίοι κλιματολόγοι προειδοποιούν ότι, εάν δεν αλλάξει η πορεία των εκπομπών, η θερμοκρασία του πλανήτη θα ξεπεράσει το όριο του +1,5°C μέσα στα επόμενα τρία χρόνια.

Η Συμφωνία του Παρισιού του 2015, στην οποία συμμετείχαν σχεδόν 200 χώρες, είχε θέσει ως στόχο τον περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας, ώστε να αποφευχθούν οι πιο καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη καύση ορυκτών καυσίμων και η αποψίλωση των δασών θέτουν πλέον τον στόχο αυτό σε σοβαρό κίνδυνο.

Ο καθηγητής Πιερς Φόρστερ, διευθυντής του Priestley Centre for Climate Futures του Πανεπιστημίου του Λιντς και κύριος συντάκτης της έκθεσης, δήλωσε χαρακτηριστικά:

Όλα κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση. Βλέπουμε άνευ προηγουμένου αλλαγές και επιτάχυνση τόσο στη θέρμανση του πλανήτη όσο και στην **άνοδο της στάθμης της θάλασσας

Αυτές οι εξελίξεις είναι σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις προβλέψεις των τελευταίων δεκαετιών και σχετίζονται άμεσα με τα υψηλά επίπεδα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, πρόσθεσε.

Από 500 δισεκατομμύρια τόνους CO2 στους μόλις 130

Στις αρχές του 2020, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι η ανθρωπότητα μπορούσε να εκπέμψει μόνο 500 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα(CO2) – το σημαντικότερο αέριο που προκαλεί την υπερθέρμανση του πλανήτη – για να έχει 50% πιθανότητα να περιορίσει την υπερθέρμανση. Ωστόσο, σύμφωνα με τη νέα μελέτη, στις αρχές του 2025 αυτό ο λεγόμενος ανθρακικός προϋπολογισμός μειώθηκε στους 130 δισεκατομμύρια τόνους.

Η μείωση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις συνεχιζόμενες εκπομπές CO2 και άλλων αερίων που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη, όπως το μεθάνιο.

Εάν οι παγκόσμιες εκπομπές CO2 παραμείνουν στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα των περίπου 40 δισεκατομμυρίων τόνων ετησίως, οι 130 δισεκατομμύρια τόνοι δίνουν στον κόσμο περίπου τρία χρόνια μέχρι να εξαντληθεί ο προϋπολογισμός.

Εάν οι παγκόσμιες εκπομπές CO2 παραμείνουν στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα των περίπου 40 δισεκατομμυρίων τόνων ετησίως, οι 130 δισεκατομμύρια τόνοι δίνουν στον κόσμο περίπου τρία χρόνια μέχρι να εξαντληθεί ο προϋπολογισμός.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τον κόσμο σε παρέκκλιση από τον στόχο που τέθηκε στη Συμφωνία του Παρισιού, σύμφωνα με τους ερευνητές, αν και ο πλανήτης πιθανότατα δεν θα ξεπεράσει το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου της ανθρωπογενούς θέρμανσης παρά μόνο μερικά χρόνια αργότερα.

Το περασμένο έτος ήταν το πρώτο στην ιστορία όπου η μέση παγκόσμια θερμοκρασία του αέρα ήταν πάνω από 1,5 °C υψηλότερη από εκείνη του τέλους του 19ου αιώνα.

Ωστόσο, μια μεμονωμένη περίοδος 12 μηνών δεν θεωρείται παραβίαση της συμφωνίας του Παρισιού, καθώς η ζέστη που καταγράφηκε το 2024 ενισχύθηκε και από φυσικά καιρικά φαινόμενα.

Παρόλα αυτά, η ανθρωπογενής υπερθέρμανση ήταν κατά κύριο λόγο η αιτία των υψηλών θερμοκρασιών του περασμένου έτους. Ο τρέχων ρυθμός θέρμανσης είναι περίπου 0,27 °C ανά δεκαετία – πολύ ταχύτερος από οποιονδήποτε άλλο στην ιστορία.

Και αν οι εκπομπές παραμείνουν υψηλές, ο πλανήτης είναι σε πορεία να φτάσει τον 1,5 βαθμό Κελσίου θέρμανσης γύρω στο 2030.

Για μεγαλύτερες υπερβάσεις του ορίου [1,5 °C], γίνεται λιγότερο πιθανό ότι η απομάκρυνση [του CO2] θα αντιστρέψει πλήρως την αύξηση της θερμοκρασίας, προειδοποίησε ο Γιόρι Ρόγκελ, καθηγητής κλιματολογίας και πολιτικής στο Imperial College του Λονδίνου.

Κάθε μικρή αύξηση της θερμοκρασίας έχει σημασία

Η μελέτη είναι γεμάτη με εντυπωσιακά στατιστικά στοιχεία που υπογραμμίζουν τη σοβαρότητα της κλιματικής αλλαγής.